ميخچه و پينه

ميخچه و پينه‏هاى دردناك، شما را از پا مى‏اندازند. اين برجستگى‏ها، توده‏هاى باقى مانده از سلول‏هاى مرده‏اى هستند كه حاصل اصطكاك و برخورد بين پاها و كفش و يا حتى بين استخوان‏هاى مجاور يك پاى شما مى‏باشند.
پينه‏ها در حقيقت روشى براى دفاع بدن در برابر فشار هستند. هنگامى كه فشار به حد فزاينده‏اى برسد، پينه ضخيم و ضخيم‏تر مى‏شود و اگر مركز آن سفت و سخت شود به ميخچه تبديل مى‏شود. ميخچه‏هاى نرم بين انگشتان هنگامى به وجود مى‏آيند كه استخوان‏هاى انگشتان مجاور بيش از حد، نزديك هم قرار گيرند و پوست بين اين انگشتان براى محافظت در برابر فشار شديد ضخيم شود.
بعضى افراد پينه را بهتر از ميخچه تحمل و با آن زندگى مى‏كنند. اگر دچار ميخچه‏هاى دردناك در بين انگشتان‏تان شديد مثل اين است كه دندان درد شديدى گرفته باشيد. براى شروع يك روز جديد با پاى سالم، به نكات زير توجه كنيد:

از اجسام تيز دورى كنيد.
 

اولين و مهم‏ترين نكته‏اى كه متخصصان مى‏گويند اين است كه با جراحى شوخى نكنيد. در مقابل وسوسه‏ى كندن ميخچه و پينه‏ها با تيغ ريش‏تراشى، قيچى و ديگر وسايل تيز، تسليم نشويد.
دست كارى پينه و ميخچه در حمام بسيار خطرناك است. اين كار مى‏تواند به عفونت منجر شود و وضع را بدتر كند. افراد ديابتى هرگز نبايد مشكلات پا را خودشان درمان كنند.

از پدهاى پزشكى با احتياط فراوان استفاده كنيد.
 

اگر از نوار چسب‏هاى ميخچه و يا از محصولات ساليسيليك اسيد، اسيد مايع و پماد استفاده مى‏كنيد، توصيه‏هاى زير را به دقت اجرا كنيد: اين مواد را فقط در محل درگيرى به كار بريد و در پوست‏هاى اطراف استفاده نكنيد. در درمان ميخچه، ابتدا يك پد دايره‏اى شكل براى محافظت از پوست اطراف دور ميخچه بگذاريد. هرگز از اين محصول بيشتر از دو بار در هفته استفاده نكنيد. اگر هيچ بهبودى حاصل نشد به پزشك خود مراجعه كنيد.

بهتر است از اين مواد استفاده نكنيد.
 

دكتر كرامر مى‏گويد: من چسب زخم‏هاى ميخچه‏اى و يا داروهاى موجود ديگر را توصيه نمى‏كنم؛ آنها چيزى بيشتر از يك اسيد نيستند بنابراين ممكن است روى ميخچه و پينه مؤثر باشند ولى پوست سالم را نيز مى‏خورند و باعث سوختگى و زخم جديد مى‏شوند.

پاى‏تان را خيس كنيد.
 

دكتر لوين مى‏گويد: درد ميخچه ممكن است ناشى از يك بورسا )كيسه‏اى پر از مايع بين استخوان و ميخچه( باشد كه ملتهب و منبسط مى‏شود. براى رهايى موقت از درد، پاى‏تان را در محلول نمك و آب گرم قرار دهيد. اين كار باعث كاهش اندازه كيسه‏ى بورسا مى‏شود و فشار را از روى اعصاب حسى اطراف آن برمى‏دارد. اما مراقب باشيد، اگر دوباره پاى‏تان را در كفش تنگ بگذاريد، بورسا دوباره به اندازه‏ى دردناك خود باز مى‏گردد.

جشن چاى بگيريد.
 

اگر پينه‏هاى فراوانى داريد، پاى‏تان را در چاى رقيق شده بابونه قرار دهيد. چاى، پوست سفت را نرم مى‏كند و درد را تسكين مى‏دهد. اگر چه اين دم كرده، پاى را رنگى مى‏كند ولى به آسانى با آب و صابون پاك مى‏شود.

از وسايل ساينده استفاده كنيد.
 

قبل از درمان پينه، پا را چند دقيقه در آب داغ قرار دهيد و سپس سوهان و يا سنگ پا را خيلى آرام به محل بساييد تا لايه‏هاى رويى پينه جدا شود. در انتها از كرم‏هاى دست استفاده كنيد. اين كرم به حل شدن پوست‏هاى سخت كمك مى‏كند. اگر دچار پينه‏هاى شديدى شديد بعد از حمام يا دوش روزانه، از اين روش به طور معمول استفاده كنيد. اما در ميخچه هيچ گاه از وسايل ساينده استفاده نكنيد زيرا باعث حساسيت موضعى و درد بيشتر مى‏شوند.

محل پينه را ببنديد.
 

هنگامى كه پينه‏هاى بزرگ، مخصوصا روى پاشنه‏ى پا ترك مى‏خورند، كرم هيدروكورتيزون را شب روى محل ضايعه بماليد. يك كيسه پلاستيكى روى پا قرار دهيد و رويش جوراب بپوشيد و آن را تا صبح همان‏طور بگذاريد.

پنج عدد آسپيرين تهيه كنيد ولى آنها را نخوريد.
 

دكتر لوين مى‏گويد: راه ديگر براى نرم كردن پينه‏هاى سفت، پودر كردن قرص‏هاى آسپيرين و مخلوط كردن آن با نصف قاشق چاى خورى آب و آب ليمو و تهيه يك خمير است. آن را به نقاط سفت پا بماليد، سپس آن را در كيسه پلاستيكى قرار دهيد و دور آن را با حوله‏ى گرم بپوشانيد. افراد حساس به آسپيرين نبايد از اين روش استفاده كنند. تركيب كيسه پلاستيكى و حوله گرم باعث نفوذ خمير گرم به داخل پوست مى‏شود.
حداقل 10 دقيقه بنشينيد، سپس پا را باز كنيد و محل را با سنگ پا بساييد؛ تمام پوست‏هاى سخت و مرده، شل شده و به صورت پوسته پوسته به راحتى خارج مى‏شوند.

سريع عمل كنيد.
 

بهتر است هنگامى كه ميخچه در مراحل اوليه شكل‏گيرى است وارد عمل شويم. در اين زمان ميخچه يك حلقه كوچك از پوست‏هاى سفت شده است كه درد جزئى دارد. بايد بلافاصله محل را با لانولين )موم پشم( ماساژ بدهيد تا ميخچه نرم شود و حساسيت آن به فشار كاهش يابد و سپس محل را با مواد نرم بپوشانيد تا فشار را از محل دور كند.

بين انگشتان پا فاصله بيندازيد.
 

چون ميخچه‏هاى نرم به علت برخورد استخوان‏هاى دو انگشت مجاور پا ايجاد مى‏شود، شما نياز به شى‏ء نرمى براى فاصله انداختن بين انگشتان داريد.
مارك سوسمن »پزشك متخصص پا« درباره استفاده از الياف پنبه در بين انگشتان هشدار مى‏دهد، زيرا باعث سختى و حساسيت بيشتر مى‏شود.

پينه؛ چه موقع به آن نياز داريد؟
 

بعضى مواقع مقدارى پينه مفيد است. افرادى كه زياد پابرهنه راه مى‏روند، كف پاهاى‏شان پينه مى‏زند و اين مفيد است، زيرا اين پينه‏ها پا را از زمين و گرماى آن محافظت مى‏كند. اگر به اندازه‏ى كافى گسترش يابد و ضخيم شود، مى‏تواند پا را از بريده شدن نجات دهد. اين پينه‏ها ندرتا دردناك مى‏شوند.
گاهى اوقات، پينه‏ها براى حفاظت از رويش ناخن از درون گوشت ايجاد مى‏شوند. هنگامى كه نوك تيز ناخن به داخل بافت اطرافش نيش مى‏زند، پوست سفت و ضخيم مى‏شود تا از فرو رفتن بيشتر ناخن جلوگيرى كند.
اگر دچار اين پينه‏ها شديد به آنها دست نزنيد. اگر دردناك شد با قرار دادن در آب گرم و صابون، موقتا آن را آرام كنيد. هنگام رويش ناخن به داخل گوشت با پزشك‏تان مشورت كنيد.

محل ضايعه را لايى گذارى كنيد.
 

يك راه آسان براى كم كردن فشار روى پينه، قرار دادن گاز كوچك و يا پنبه جاذب روى ناحيه و پوشاندن آن با يك تكه نازك از پارچه نخى محكم است. پوشش را هر شب و هنگام حمام رفتن برداريد تا پوست بتواند تنفس كند و رطوبت اضافى در زير پد جمع نشود.

كفش‏تان را زير كشش قرار دهيد.
 

بعضى اوقات، تسكين يك ميخچه دردناك و سخت با كشيدن كفش‏ها براى از بين بردن فشار ايجاد كننده اصطكاك، حاصل مى‏شود. كفاش مى‏تواند اين كشش را انجام دهد. شما نيز مى‏توانيد از محلول‏هاى كش دهنده چرم استفاده كنيد. از اين محلول‏ها به دفعات استفاده كنيد و در حالى كه كفش‏ها مرطوب هستند با آنها راه برويد تا براى‏تان راحت شود.

پاشنه كفش مناسب، انتخاب كنيد.
 

دكتر كونارد مى‏گويد: من زنان زيادى را ديده‏ام كه به علت پاشنه بلند كفش‏شان دچار مشكل شده‏اند. كفش‏هاى با بند بهتر هستند زيرا باعث حفظ پا از سر خوردن به جلو و فشار روى جلوى پا در هنگام راه رفتن مى‏شود. در كفش بى‏بند، پا به طرف جلوى كفش

هشدار پزشكى
 

چه موقع بايد دست‏تان را از پا دور كنيد؟
افراد ديابتى و يا هر نوع بيمارى‏اى كه كاهش حس در پاهاى‏شان دارند نبايد خودشان را درمان كنند. ديابت روى رگ‏هاى كوچك خونى در سراسر بدن از جمله در پاها اثر مى‏گذارد و باعث كاهش گردش خون و التيام دير زخم‏ها و كاهش مقاومت در برابر عفونت مى‏شود.
هر شخصى كه دچار اختلالات گردش خون باشد، در صورتى كه پوستش سالم بماند هيچ مشكلى نخواهد داشت؛ اما هرگونه بريدگى و يا سوراخ كه در پوست ايجاد مى‏شود بسيار خطرناك خواهد بود. هر شخصى كه نتواند فشار و يا درد را به خوبى حس كند ممكن است بريدگى را احساس نكند و يا شدت آسيب را درك نكند و دچار عفونت وخيم شود.
سر مى‏خورد و باعث فشار آمدن به پا در فضايى بسيار كوچك مى‏شود. براى جلوگيرى از مشكل، كفش‏هاى اندازه بپوشيد كه پاشنه‏ى بلند نيز نداشته باشند.
 

كفش مناسب بخريد.
 

ترى اسپيكين مى‏گويد: مهم‏ترين نكته در خريد كفش، اندازه‏ى مناسب آن است. فرقى نمى‏كند كه قيمت آن ده هزار تومان باشد يا صد هزار تومان. بايد عرض جلوى كفش مناسب باشد تا به انگشتان فشار نيايد. به دنبال مواد طبيعى نظير چرم باشيد تا پاى‏تان به راحتى نفس بكشد. به ياد داشته باشيد كه خريدن كفش بزرگ نيز به اندازه كفش تنگ، مضر است.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387